Πώς και πόσο τα κυβερνητικά μέτρα στηρίζουν την κοινωνία

«ὤδινεν ὄρος καί ἔτεκεν μῦν»

Ως μέλος της Κοινωνικής Πλατφόρμας η πρώτη μας διαπίστωση και η αρχική τοποθέτηση είναι πως τα εξαγγελθέντα μέτρα έχουν μια θετική όψη. Η ωφελιμότητα όμως θα μπορούσε να είναι ουσιαστικότερη αν η κυβέρνηση ανταποκρινόταν στον κοινωνικό διάλογο που είχαμε ζητήσει στο υπόμνημα μας προς τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας.

Η δεύτερη θεώρηση μας είναι ότι στα κοινωνικής μορφής μέτρα που αφορούν σε κάποιες ομάδες, όπως φοιτητές, επίδομα τέκνου, ΑΜεΑ, λήπτες ΕΕΕ και εν μέρει στεγαστικά επιτόκια, αυτά δίνουν κάποιες ενισχύσεις, τον βαθμό των οποίων όμως πιο αρμόδιοι να κρίνουν, είναι οι άμεσα επηρεαζόμενοι.

Κατά το υπόλοιπο τα μέτρα δεν δίνουν ως λέει η επίσημη ανακοίνωση «μόνιμες, ολιστικές και βιώσιμες» λύσεις. Αντίθετα δίνουν πολύ προσωρινές, μπαλωματικές και ανακουφιστικές λύσεις. Πολλές μάλιστα από τις λύσεις υπέχουν την μορφή πονηρών επιδοτήσεων που σε κάποιο χρόνο θα αποδειχτεί ότι πιθανό να είναι αναποτελεσματικές ή/και δώρο άδωρον.

Ως τέτοιες (που σίγουρα επινοήθηκαν από τα «έξυπνα» μυαλά των κρατικών αρμοδίων) δεν διαφοροποιούν την φιλοσοφία της σημερινής ούτε από εκείνη της προηγούμενης κυβέρνησης, αλλά ούτε και από το πολιτικοοικονομικό κατεστημένο που διαμορφώθηκε διαχρονικά και που θέλει τους πολίτες κουτορνίθια και ζητιάνους με την παλάμη ανοικτή να τους «κουτσιούν» για να σιωπούν και να τους εκμεταλλεύονται προεκλογικά. Ο λόγος βέβαια για τον αράχνινο ιστό της ηλιθιότητας, μέσα στον οποίο θέλουν να κρατούν οι εκάστοτε εξουσιάζοντες τους πολίτες.

Μερικά από τα μέτρα που δίνονται και παίρνονται πίσω, ή δίνονται και δεν δίνονται (δώρο άδωρον δηλαδή) στην πραγματικότητα είναι τα ακόλουθα.

1. Επιδότηση του κόστους ηλεκτρικού ρεύματος: Αυτή γίνεται έχοντας πονηρά στο πίσω μέρος του μυαλού τις αυξήσεις που θα ακολουθήσουν και την σίγουρη αύξηση του 25% που ζήτησε η ΑΗΚ και την αρνήθηκε η ΡΑΕΚ. Το δικαστήριο θεωρείται βέβαιο πως θα την εγκρίνει. Επίσης δεν δίνεται καμιά εξήγηση για τα υπερκέρδη που οι καταναλωτές έχουν ήδη πληρώσει στις εταιρείες ΑΠΕ. Η καθόλου διαφάνεια ούτε καν ο σχολιασμός των κυβερνήσεων πριν και νυν, μήπως σημαίνει ότι τα καρπώθηκαν; Ποιοι;;; Όπως και για το γιατί ή ποιοι καρπούνται την διαφορά περίπου €100 ανά Μ/Τ πιο ακριβό καύσιμο που εμείς πληρώνουμε στην ΑΗΚ σε σύγκριση με τις πολύ πιο πλούσιες χώρες της κεντρικής Ευρώπης;;;
2. Μείωση του ειδικού φόρου κατανάλωσης καυσίμων κίνησης: Η προηγούμενη αψυχολόγητη επαναφορά του φόρου τον περασμένο Ιούλιο, εκτός από αυξημένο κόστος ψύξης κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, είχε και ανεπανόρθωτες αρνητικές επιπτώσεις πάνω στο κόστος που συνεχίζουν να πληρώνουν τα νοικοκυριά για τις κατ’ οίκο υπηρεσίες που χρεώνουν οι διάφοροι τεχνίτες (υδραυλικοί, ηλεκτρολόγοι κ.τ.λ.). Κανένας από τους αρμόδιους δεν έκαμε αναφορά στον «πράσινο φόρο» που το Υπουργείο Οικονομικών ανακοίνωσε ήδη με οριζόντια μάλιστα εφαρμογή πριν από το τέλος του 2023. Επίσης καμιά διαφάνεια και καμιά αναφορά γίνεται στο χαράτσι που, για απόσβεση των εξόδων μεταφοράς των εγκαταστάσεων από τη Λάρνακα στο Βασιλικό των εταιρειών καυσίμων, που πληρώνουμε από την 21/05/2021, στην βάση παράνομης συμφωνίας που η προηγούμενη κυβέρνηση υπόγραψε. (Είναι γνωστό πως η Π.Ε.Κ.Ποι.Ζω. έχει κινήσει αγωγή γι’ αυτό το θέμα στην Επιτροπή Προστασίας Ανταγωνισμού). Είναι όμως και το μικρό 8,33σεντ, συγκρινόμενο με την διαφορά 33σεντ περίπου στην βενζίνη και σχεδόν 57σεντ στο πετρέλαιο κίνησης χαμηλότερα, που πληρώνουν οι πολίτες της μικρής Μάλτας.
3. Μείωση του ειδικού φόρου κατανάλωσης στο πετρέλαιο θέρμανσης: Πόση διαφορά θα έκανε άλλος ένας μήνας για να ωφεληθούν οι κάτοικοι των ορεινών περιοχών που είναι αναγκασμένοι να ανάβουν θερμάνσεις από τον Νοέμβριο; Επίσης (και αποτελεί σοβαρή παράληψη) που δεν έγινε αναφορά στο υγραέριο, που επίσης χρησιμοποιείται για θέμανση.
4. Σχέδιο φωτοβολταϊκά για όλους: Το πρώτο λάθος (σκόπιμο;;;) είναι ότι είναι ΟΧΙ για όλους αλλά για μερικούς αφού το ποσό των 30 εκατομμυρίων δεν αρκεί παρά μόνο για 5 με 6 χιλιάδες νοικοκυριά, δεδομένου ότι το κόστος εγκατάστασης για το μέγεθος 4,16KW, ανέρχεται στις 5 με 6 χιλιάδες ευρώ περίπου. Το δεύτερο είναι ότι το κράτος θα δώσει χορηγία μόνο €1000 και θα τα πάρει πίσω σε ΦΠΑ. Το τρίτο είναι γιατί μειώθηκε η χορηγία των €1500 του κράτους που δίνετε με τα άλλα προγράμματα; Μήπως κάποιοι σκέφτηκαν πονηρά να επιβάλουν €500 επιτόκιο για την περίοδο αποπληρωμής; (εμείς ρωτούμε)… Το τέταρτο είναι ότι το ποσό του ταμείου των ΑΠΕ το πληρώνουμε εμείς στο τιμολόγιο της ΑΗΚ, άρα γιατί είναι κρατική χορηγία και γιατί τσιγκουνεύτηκαν για κάτι πιο γενναιόδωρο;

Στα πιο πάνω σχέδια έχουμε να αντιτάξουμε το ερώτημα: Ποια είναι η πολιτική της νέας κυβέρνησης για την καταπολέμηση του τεράστιου προβλήματος της Ενεργειακής Φτώχειας από το οποίο 8 στους 10 πολίτες της Κύπρου υποφέρουν; Ως γνωστό η ενεργειακή φτώχια προέρχεται από το γεγονός ότι τα εισοδήματα των πολιτών είναι δυσανάλογα χαμηλά και τα μικραίνει ακόμα περισσότερο ο πληθωρισμός και δεν μπορούν να πληρώνουν τα κόστη σε ηλεκτρική ενέργεια, θέρμανση, ψύξη, φωτισμό και μεταφορές. Η Κύπρος είναι στην 4η πιο δυσμενή θέση στην Ευρώπη ενώ η πολύ πιο μικρή μας Μάλτα είναι 10η.

Αφήσαμε στο τέλος το μέτρο για μηδενικό συντελεστή ΦΠΑ σε βασικά είδη με την προσθήκη του κρέατος και των λαχανικών. Καλοδεχούμενο το μέτρο, αλλά σχετικά αβέβαιη η αποτελεσματικότητα του. Πρώτα γιατί ο μεγάλος χρόνος που μεσολαβεί μέχρι την εφαρμογή του θα δώσει την ευκαιρία σε κάποιους (όπως συνήθως γίνεται) να προσθέσουν στο κόστος. Η δε υπηρεσία του κράτους δεν ήταν ποτέ και δεν θα είναι σε θέση να κάνει τέτοιους ελέγχους για την πάταξη της αισχροκέρδειας. Κάτι τέτοιο το αποφεύγει όπως ο διάβολος το λιβάνι, μήπως και δυσαρεστηθούν οι έμποροι. Αυτή είναι η προστασία του καταναλωτή στην «Ευρωπαϊκή» Κύπρο… Είναι και εδώ ένα μεγάλο, τεράστιο ερωτηματικό: Τι έγιναν, ποιοι τα έφαγαν, πού και πώς τα εκατομμύρια των 5+1σεντ που εισπράξαν από τους καταναλωτές οι υπεραγορές για την πλαστική σακούλα;;; Πέρασαν χρόνια και κανένας δεν έδωσε εξηγήσεις. Η στάθμη της διαφάνειας είναι βυθισμένη στον πηκτό βούρκο των διαπλοκών των καταχρήσεων και της κλοπής από κάποιους του μόχθου και των φόρων των πολιτών-καταναλωτών.

Για να κλείσουμε με κάτι αισιόδοξο και θετικό, ας ελπίσουμε ότι θα περάσει το e-καλάθι και θα αποκτήσουν οι καταναλωτές διαφάνεια και πληροφόρηση για να μπορέσουν επιτέλους να ασκήσουν το δικαίωμα της επιλογής και να διαδραματίσουν τον δικό τους ρόλο στην αγορά με μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα.